واژه torch یک واژه انگلیسی به معنای مشعل است و در حقیقت میتوان گفت مشعل و تورچ از نظر لغوی یکی هستند. در کشور ما داستان کمی فرق میکند و هر کدام از این عنوان ها به ابزار خاصی اشاره دارند. در ایران مشعل های با منبع تغذیه گاز همان مشعل نامیده می شوند و بقیه که به وسیله برق تغذیه می شوند را با نام تورچ می شناسند.
لازم است بدانید که این امکان وجود دارد که برخی از افراد این دو واژه را به صورت یکسان به کار ببرند. در این مطلب قصد داریم در مورد انواع مشعل جوشکاری و تفاوت آن با تورچ جوشکاری اطلاعات مفیدی را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم.
تورچ چیست؟
از تورچ جوشکاری در جهت ذوب و متصل کردن انواع فلزات با آلیاژ های مختلف استفاده می شود. در واقع میتوان گفت تورچ یک ابزار مکانیکی است که با کمک آن میتوان گاز محافظ و حرارت مناسب به منظور ذوب فلزات را در مکان جوش ایجاد کرد.
با کمک تورچ میتوان جوش های دقیق و با کیفیتی را همراه با اتصالات عمیق به وجود آورد. در اصل با کمک این دستگاه این امکان برای شما فراهم می شود که بتوانید میزان گاز محافظ و حرارت را تنظیم نمایید. در انتها نیز امکان اتصال انواع فلزات رنگی و غیر رنگی با آلیاژ های مختلف به یکدیگر برای شما فراهم می شود.
بیشتر بخوانید: آموزش جوش co2
انواع مشعل جوشکاری
در این بخش از مطلب انواع مشعل جوشکاری را به شما عزیزان معرفی میکنیم:
مشعل جوشکاری با فشار مثبت
این نوع مشعل های جوشکاری را با نام مشعل های جوشکاری فشار مساوی یا فشار متوسط نیز می شناسند. مشعل های جوشکاری با فشار مثبت نوعی از مشعل های جوشکاری هستند که به تامین اکسیژن و گاز سوخت احتیاج دارند.
ساختار این مشعل ها به شکلی است که اکسیژن و گاز سوخت با فشار مساوی به محفظه اختلاط وارد می گردند. این قسمت متشکل از چند لوله اختلاط کننده است که از استیلن موجود در لوله های فشار قوی استفاده می کنند. روی لوله های اختلاط ، قطر ورق های فولادی به ترتیب درج شده است.
مشعل جوشکاری نوع انژکتوری
مشعل های جوشکاری انژکتوری به دلیل ساختاری که دارند می توانند فشار گاز استیلن را تنظیم کنند؛ کاری که مشعل های فشار مثبت قادر به انجام آن نیستند. این نوع مشعل ها انتخاب های مناسبی برای فرایندهای جوشکاری اکسی استیلن و برشکاری اکسی گاز به شمار میروند. یکی از ویژگی های منحصر به فرد مشعل جوشکاری نوع انژکتوری این است که در بخش وسط از سوراخ های ریزی برخوردار می باشد که گاز اکسیژن با فشار ۲.۵ تا ۳ بار از آن خارج می شود.
خروج گاز اکسیژن از سوراخ بخش میانی انژکتور و ورود آن به فضای بزرگتر، منجر به ایجاد خلأ می شود که گاز استیلن را با خود به داخل محفظه اختلاط می برد. زمانی که در این محفظه فرایند اختلاط گاز اکسیژن و استیلن انجام می شود این ترکیب از قسمت سر نازل در جهت احتراق خارج می گردد.
بیشتر بخوانید: آموزش جوش برق
معرفی انواع شعله در جوشکاری
شعله ها در جوشکاری انواع مختلفی دارند که در ادامه آنها را بیان میکنیم:
شعله طبیعی (Natural Flame)
شعله طبیعی متشکل از ترکیب گاز و اکسیژن با نسبت حجمی یکسان است. زمانی که گاز به طور کامل میسوزد تاثیر شیمیایی محدودی روی سطح قطعه به وجود می آورد و دود کمی را نیز ایجاد میکند. این شعله از دو بخش زیر تشکیل شده است:
• بخش داخلی (دمای ۳۱۰۰ درجه سانتیگراد و رنگ سفید روشن)
• بخش خارجی (دمای ۱۲۷۵ درجه سانتیگراد و رنگ آبی)
شعله کربنی (Carburizing Flame)
در شعله کربنی مقدار گاز سوزاننده از اکسیژن بیشتر است. این شعله با فلز ترکیب شیمیایی ایجاد میکند و باعث تغییر در ساختار آن به شکل کربید می شود. در برخی فرایندها به دلیل جذب کربن توسط بعضی فلزات از این شعله استفاده نمی کنند. شعله کربنی از سه بخش ناحیه داخلی به رنگ سفید، ناحیه میانی به رنگ قرمز و ناحیه خارجی به رنگ آبی تشکیل شده است.
شعله اکسیدکننده (Oxidizing Flame)
هنگامی که حجم گاز سوزاننده کاهش پیدا میکند یا حجم اکسیژن زیاد می شود باعث حذف شدن بخش داخلی شعله خواهد شد. این موضوع موجب می شود که این شعله تبدیل به شعله اکسید کننده شود. این شعله از دو منطقه داخلی به رنگ سفید روشن و منطقه خارجی به رنگ آبی تشکیل شده است. شعله اکسید کننده در مقایسه با شعله طبیعی از گرمای بیشتری برخوردار است.
بیشتر بخوانید: معرفی بهترین آمپر برای جوشکاری
انواع شعله در جوشکاری اکسی استیلن کدامند؟
جوشکاری اکسی استیلن یک فرایند صنعتی محسوب می شود که با بهره گیری از فعل و انفعالات شیمیایی حاصل از سوختن دو گاز، در جهت ایجاد اتصالات جوشی در مواد مختلف به کار میرود. تامین این فعل و انفعالات شیمیایی توسط سوختن گاز اکسیژن و یک گاز دیگر صورت می گیرد. انواع شعله در جوشکاری اکسی استیلن شامل موارد زیر می شوند:
شعله احیا
شعله احیا نوعی شعله است که از استیلن اضافی برخوردار می باشد. بخش احتراق این شعله نیز از سه قسمت تشکیل شده است که به بخش دوم آن احتراق اضافی گفته می شود. ارتفاع شعله میانی عموما با مقایسه هسته مخروطی و به وسیله چشم اندازه گیری می شود. این شعله به علت داشتن کربن اضافی برای جوشکاری فولادهای پرکربن گزینه مناسبی به شمار میرود.
شعله خنثی
شعله خنثی نوعی شعله است که امکان منطبق شدن شعله وسطی با هسته مخروطی را فراهم میسازد و این کار را با تنظیم دقیق توسط شیر سوزنی انجام می دهد. این تنظیمات در افزایش اکسیژن و کاهش جریان گاز استیلن تاثیر بسزایی دارند. بیشترین کاربرد این شعله در جوشکاری و برشکاری است.
شعله اکسید کننده
شعله اکسید کننده با بالا بردن میزان اکسیژن با کمک شیر سوزنی باعث کاهش طول هسته مخروطی می شود و این موضوع منجر به ایجاد شعله با ارتفاع بلند می گردد. این شعله با تزریق کردن اکسیژن اضافی به حوضچه مذاب موجب اکسیده شدن یا سریع سوختن قطعه کار خواهد شد.
بیشتر بخوانید: جوشکاری مدرن چیست و انواع جوشکاری مدرن
نکات ایمنی جوشکاری که لازم است بدانید.
نکات ایمنی وجود دارند که در زمان جوشکاری باید به آنها توجه کنید. مهم ترین این نکات عبارتند از:
- فرایند باز و بسته کردن شیر مشعل باید به آهستگی انجام شود.
- از قرار دادن مشعل روشن روی زمین خودداری کنید.
- برای پاک کردن سر مشعل از سوهان استفاده نکنید. بهتر است به جای آن از تکه چرم کمک بگیرید.
- در زمان روشن و خاموش کردن، نخست شیر استیلن و سپس شیر اکسیژن را باز کنید.
- از زدن روغن به مشعل اجتناب کنید. اگر به چرب کاری نیاز بود می توانید از کف صابون یا گلیسیرین کمک بگیرید.
سخن پایانی
در این مطلب انواع مشعل جوشکاری و تفاوت آن با تورچ جوشکاری را مورد بررسی قرار دادیم. مشعل و تورچ از ابزارهای بسیار کاربردی در صنعت جوش به شمار میروند. این ابزارها شعله هایی را ایجاد می کنند که می توانند فلزات مختلف را ذوب کنند. این ابزارها در صنایع مختلف مانند ساخت و ساز، تعمیرات خودرو و تولید محصولات فلزی به وفور مورد استفاده قرار می گیرند و صنعت جوشکاری را نمیتوان بدون وجود آنها تصور کرد.
سوالات متداول
• منظور از مشعل جوشکاری چیست؟
مشعل یکی از ابزارهای بسیار پراستفاده در صنعت جوشکاری است که با ایجاد یک شعله قوی دو قطعه فلزی را ذوب و به یکدیگر متصل میکند.
• از تورچ جوشکاری اتوماتیک در چه مواردی استفاده می شود؟
از تورچ جوشکاری اتوماتیک در خطوط تولید انبوه و برای جوشکاری اتوماتیک قطعات فلزی استفاده می کنند.
• تورچ جوشکاری دستی برای چه فرایندهایی مناسب است؟
این تورچ برای جوشکاری دستی با استفاده از الکترود روکشدار گزینه مناسبی به شمار میرود.
